«Хавал» чӑваш обществӑлла организацийӗпе «Ӑнӑҫу чӗлхи» ют чӗлхесен шкулӗ Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗ пулӑшнипе ҫамрӑксемпе ҫитӗннисем валли чӑваш чӗлхе курсӗсем ирттересшӗн. Вӗренӳ институтӑн вулав пӳлӗменче юнкунпа кӗҫнерникун иртмелле. Тӳлевлӗ пулӗ — 8 урокшӑн 1 000 тенкӗ кӑларса пама тивӗ.
Чӳкӗн 17-мӗшӗнче (17:30) йӗркелекенсем пухӑнса вӗрентӗве епле ирттересси пирки калаҫӗҫ.
ЧПГӐИ адресӗ: Мускав проспекчӗ, 29, 1-мӗш корпус. Унта 3, 4, 7, 12, 21 номерлӗ троллейбуссемпе тата 1, 15, 22, 23 автобуссемпе ҫитме пулать. «Студентсен хули» чарӑнура тухмалла.
Тӗплӗнрех пӗлес текенсем ҫак адреспа ҫитме пултараҫҫӗ: Ленин пр., 12-Б (212-мӗш офис). Ыйтса пӗлмелли инҫесас/факс: (8352) 23-02-03. Ҫавӑн пекех информацие club12972450 («В контакте» социаллӑ тетел) ушкӑнра, карас инҫесасӑн 8-927-848-62-23 (Татьяна), 8-902-328-50-51 (Александр) номерӗсемпе пӗлме пулать.
Чӑваш литературин электронлӑ вулавӑшӗ ҫу уйӑхӗн 7-мӗшӗнче кӑна 3 пин хайлавлӑччӗ, паян ак вӗсен шучӗ 4 пинрен иртрӗ! Ҫак 7 уйӑх хушшинче кӗртнӗ хайлавсен шутӗнче асӑнса хӑвармалла: Л. Агаковӑн «Юманлӑхра ҫапла пулнӑ» повеҫне, Николай Максимовӑн «Шурӑ акӑш ҫулӗ» роман-халапне, Денис Гордеевӑн «Каҫма» повеҫне, Валентина Элпин повеҫӗсене, Иван Мучин кулӑшла калавӗсене, тата ытти-ытти тӗслӗ сӑвӑ-калавсене.
Хайлавсен ытларах пайӗ — сӑвӑсем. Вӗсен шучӗ 3 пине яхӑн. Ытти тӗслӗ хайлавсем: калав (422 ытла, 100 яхӑн хушӑннӑ), юрӑ (80 ытла), юмах (170, 50 хушӑннӑ), шӳтлӗ сӑвӑ (67), кулӑшла калав (70), поэма (23), халап (25), новелла (19), юптару (37, 20-мӗшӗ ҫурҫул хушшинче хушӑннӑ), сӑвӑллӑ юмах (8). Пысӑк калӑпӑшлисене илес пулсан, халӗ 21 повесть (малтан 12 кӑначчӗ), 7 роман (вӗсен шутӗнче 1 историллӗ роман, 1 роман-халап тата 1 сӑвӑллӑ роман).
Пирӗн порталти электронлӑ вулавӑша 2008 ҫулхи ҫурла уйӑхӗнче уҫса. Кашни ҫур ҫул хушшинче вӑл вӑтамран пӗр пин хайлавпа пуянланса пырать.
Юпан 23-мӗшпе 24-мӗшӗсенче (шӑматкунпа вырсарникун) Шупашкарта йӑлана кӗнӗ тӑрӑх тӗнче шайӗнчи чӗлхе фестивалӗ иртӗ. Чӗлхесемпе паллашас шухӑшлисем кӑҫал 15-мӗш хут пухӑнӗҫ. Йӗркелекенсем: Шупашкарти эсперанто ассоциацийӗ, «Ӑнӑҫу чӗлхи» ют чӗлхесен шкулӗ. Фестивале ирттерме Чӑваш Республикин вӗрентӳпе ҫамрӑксен политикин министерстви пулӑшать.
Пурӗ 35 чӗлхепе паллашма май пулӗ: азербайджан, акӑлчан, арап, итал, тутар, кивӗ славян, чӑваш, украин, урду, фанг, яппун, эсперанто, тата ыттисемпе. Фестивале пӗрремӗш хут хутшӑнакан чӗлхесем те пулӗҫ: арагон, баск, курд, эвен, ҫурҫӗр-анӑҫри ҫармӑс тата полинези чӗлхисем.
Фестиваль Я.Ухсай ячӗллӗ культура керменӗнче иртӗ. Пуҫламӑшӗ — 14 сехетре.
Юпан 4-мӗшӗнче чӑваш тетелӗнче олимпиада пуҫланать. Ӑна Н. И. Ашмарин ҫуралнӑранпа 140 ҫул, вӑл хатӗрленӗ чӑваш сӑмахӗсен пуххин пӗрремӗш томӗ тухнӑранпа 100 ҫул ҫитнӗ ятпа ирттереҫҫӗ. Ӑмӑрту http://inset.chv.su сайтра иртӗ.
Йӗркелекенсем: Ҫӗрпӳ район администрацийӗн вӗренӳпе социаллӑ аталану управленийӗ, Чӑваш халӑх сайчӗ (информаци тата техника тӗлӗшӗнчен пулӑшать), Чӑваш чӗлхин инҫет вӗренӳ центрӗ.
Ӑмӑрту — районсем хушшинчи, унта Ҫӗрпӳ, Сӗнтӗрвӑрри, Вӑрмар, Канаш, Красноармейски, Шупашкар районсенчи шкул ачисем хутшанайраҫҫӗ. Вӗсен пӗр сехет хушшинче 10 ыйту хуравне кӑтартмалла пулӗ. Пӗлӳ кӑтартассишӗн укҫа тӳлес ҫук, хуравсене сайт урлӑ ҫеҫ йышӑнаҫҫӗ (электронлӑ почтӑпа янин усси ҫук).
Интернет-ӑмӑрту юпан 14-мӗшӗччен пырӗ.
2010 ҫулхи юпа уйӑхӗн вӗҫӗнчен пуҫласа «Хавал» чӑваш обществӑлла пӗрлешӳ тӑрӑшнипе Мускавра тӳлевсӗр чӑваш чӗлхи вӗренме май пулӗ. Курссем хулари поликультура центрӗнче иртӗҫ.
Чӑваш чӗлхи урокӗсем эрнере пӗр хут пулӗҫ. Пуҫару ушкӑнӗ хальхи вӑхӑтра тӗрлӗ ҫулрисене пухса ушкӑнсем йӗркелет — уйрӑмах вӗсем шкул ачисемпе ҫамрӑксене кӗтсе илме хавас.
Чӑвашла вӗренес шухӑшлисем йӗркелӳҫӗсемпе ҫак электронлӑ адреспа ҫыхӑнма пултараҫҫӗ: chuvash.haval@gmail.com, е карас телефонӗн номерӗпе: 8-903-187-86-79.
Авӑн уйӑхӗн 20-мӗшӗнчен пуҫласа юпан 25-мӗшӗччен тӗнче тӗтелӗнче чӑваш вӗрентекенӗсен интернет педканашӗ ӗҫлӗ. Ку канашлу тӑваттӑмӗш хут иртет. Кӑҫалхи форума ирттерме ятарласа ҫӗнӗ сайт уҫнӑ. Унта http://pkanash.chv.su/ каҫӑпа кӗме пулать.
Педканаша Чӑваш Республикин вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви, Вӗрентӳ институчӗ, Чӑваш халӑх сайчӗ тата Чӑваш чӗлхин инҫет вӗренӳ центрӗ ирттереҫҫӗ. Виҫӗмҫулхи педканаша 72 педагог хутшӑннӑччӗ, пӗлтӗр канашлӑва хутшӑннисен хисепӗ 101-пе танлашрӗ. Юлашки виҫӗ ҫул хушшинче форума хутшӑнакансем вӑл е ку ыйтупа 700 хут ытла сӑмах илнӗ.
Виҫӗ ҫул хушшинче Чӑваш Республикин пур районӗнчи педагогсем форумпа тухса калаҫнӑ, унсӑр пуҫне Чӗмпӗр, Тутарстан тата Пӑшкӑрт Республикин тӑрӑхӗсенчи чӑваш педагогӗсем те педканашра хӑйсен сӑмахне каланӑ.
Утӑн 4-мӗшпе 11-мешӗ хушшинче Атӑл леш енче (авал вӑл тӑрӑха Йӑлӑм тенӗ) вырнаҫнӑ «Буревестник» кану базинче «Хавал» ятлӑ чӑваш чӗлхин лагерӗ ӗҫлерӗ. Лагере хастар ҫынсем пуҫарнӑ, йӗркелеме вара Шупашкар хулин администрацийӗ, «Ӑнӑҫу чӗлхи» ют чӗлхесен шкулӗ тата Ҫамрӑксен Эсперанто ассоциацийӗ пулӑшнӑ.
Лагерӗн тӗп тӗллевӗ — чӑваш чӗлхине вӗренме пулӑшакан ҫулсерен иртекен тӗлпулусене пуҫарасси, чӑвашла калаҫакансен хушшинче вӑхӑт ирттересси. Ҫавӑн пекех лекцисемпе ҫавра сӗтелсенче чӑваш культурипе, историйӗпе, йӑли-йеркипе тачӑрах паллаштарассине те йеркелекенсем тӗпе хывнӑ.
Лагере пурӗ 31 ҫын хутшӑнчӗ. Вӑл шутра 7 ача. Хӑнасене, лекцисемпе докладсем калакансене шута илсен вара — 40 ҫын ытла.
Лагерь меллӗ вырӑнта иртнӗрен хальхи вӑхӑтри техникӑпа усӑ курнӑ чухне йывӑрлӑхсем пулмарӗҫ. Пляж ҫывӑхра вырнаҫни те меллӗ пулчӗ — шӑрӑх ҫанталӑк чӑрмав кӳмерӗ.
Программӑпа килӗшӳллӗн чӑваш чӗлхи урокӗсем, сӑнарлӑ вӑйӑсем, ҫавра сӗтелсем иртрӗҫ. Тӗрӗ тӗрлеме те вӗренчӗҫ. Кайран, лагерь вӗҫленнӗ тӗлне, тӗрленӗ япаласен куравне йӗркелерӗҫ. Лагерь чӑн та хаваслӑ иртрӗ: кӑвайт умӗнче ларнине, пӗрле ларса юрланине, чӑвашла кино пӑхнине мӗн ҫиттӗр?
Ыран Йӑлӑм енче (Атӑлӑн леш енче) «Хавал» лагерь ӗҫлеме пуҫлӗ. Ҫак шӑрӑхра мӗн тума каяҫҫӗ тетӗр-и? Шыва кӗме кӑна мар... Ҫамрӑксем чӑваш чӗлхи вӗренесшӗн ҫунаҫҫӗ! Утӑн 4-мӗшӗнче лагерь хӑй ӗҫне пуҫлать те 11-мӗшӗнче вӗҫлет.
Кашни япала ятран пуҫланать теҫҫӗ — чӑваш тӗнчипе тачӑрах паллашма чӑашла ят лайӑхрах пулӑшӗ! Бейджик ҫинче чӑвашла ят курсан — пӗлӗр, вӗсене хутшӑнакансем хӑйсене валли кунтах суйлаҫҫӗ те ҫак пӗчӗк хут татки ҫине ҫырса хураҫҫӗ. Хӑвӑра валли суйлама ан манӑр. Халь ӗлӗкхи мар вӗт — чӑвашла ят списокне тетелте чылай вырӑнта тупма май пур.
Ку ҫуллахи лагерӗн тӗп тӗллевӗ — ҫӳлсеренхи тӗлпулусен йӑлине ҫирӗплетесси. Вӑл тӗлпулусенче чӑвашла пӗлменнисем чӗлхене ӑса хывӗҫ (чӑвашла калаҫакансен хушшине лекни лагере йӗрекелекенсен шучӗпе вӗренӳре самай пулӑшу парӗ), чӑваш культурипе, ун исторрийӗпе тачӑрах паллашӗҫ. Лагерьте кашни кун ҫавра сӗтелсем, тренингсем, лекцисем иртӗҫ. Ҫӗнӗ тус-юлташ та тупӑнасса шантараҫҫӗ лагерь йӗркелӳҫисем.
Эсир ҫӑкнашкал лекцисем итлеме пултараттӑр (малтанхи планпа): «Хусан ханлӑхӗн историйӗ» (Тухватуллин Айрат Халитович), «Чӑвашсен авалхи историйӗ» (Мадуров Дмитрий), «1990-мӗш ҫҫ. Чӑваш Енре наци туйӑмӗ ҫӗкленни» (Лукьянов Николай Егорович), «Нацисен ҫӗкленӗвӗн Европа опычӗ» (Савельев Александр), «Атӑлҫи Пӑлхар патшалӑхӗ» (Мадуров Дмитрий), «Тӑваш тумӗ» (Иванов-Орков Геннадий), «Чӑваш тӗнче курӑмӗ» (Мадуров Дмитрий) тата ыттисем.
Ҫӑвӑн 20-мӗшӗнче Чӑваш Республикин вӗренӳпе ҫамрӑксен политикин министерствинче чӑваш чӗлхин пӗрлехи комиссийӗн черетлӗ ларӑвӗ иртнӗ.
Комисси пайташӗсем пухӑнса ҫак ыйтусене сӳтсе явнӑ:
1. Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкарти урам тата обществӑллӑ транспорт чарӑну ячӗсен чӑвашла варианчӗсене ҫиррӗплетесси. Ку ыйтӑва пӗлтӗрех сӳтсе явма пуҫланӑччӗ, анчах та вӑл вӑхӑтра пӗтӗмӗшле лайӑххӑн хатӗрлесе ҫитерейменнине пула тепӗр ларӑва куҫарма шутларӗҫ. Хальхинче вара чӑвашла ятсене йышӑннӑ — вӗсене ҫитес вӑхӑтра комисси сайтӗнче вырнаҫтарӑпӑр. Ыранах ҫуртсенчи тӗрӗс мар вараинтсем ҫухаласси пулмасть — комисси ку ятсене сӗнет йышӑнать кӑна. Ятсене ҫӗнетесси вара ыттисен ӗҫӗ.
2. Чӑваш чӗлхине вӗрентмелли кӗнекисенче усӑ куракан хӑш-пӗр терминсене ҫирӗплетесси. Вӑл терминсене ҫирӗплетнисӗр пуҫне Вӗрентӳ министерствин тулли ятне ҫирӗплетнӗ — малашне ӑна «Чӑваш Республикин вӗренӳпе ҫамрӑксен политики министерстви» ятпа (асӑрхӑр: «политики» сӑмахра «Н» ҫук) ҫырмалла. Терминсене те ҫитес вӑхӑтра сайтра вырнаҫтарӑпӑр.
Ҫавӑн пекех комисси пайташӗсем сайтпа паллашрӗҫ: ӑна епле калӑпланипе, сайт урлӑ килнӗ ҫырусемпе.
Ҫӑвӑн 15-пе 20-мӗш кунӗсенче Чӑваш чӗлхин инҫет вӗренӳ центрӗнче чӑваш литературин классикӗ К.В. Иванов ҫуралнӑранпа 120 ҫул ҫитнине халалланӑ интернет-олимпиада иртрӗ. Шкул ачисен 35 минут хушшинче тӗрлӗ ыйтусем ҫине хуравлама тиврӗ: К.В. Иванов ҫуралнӑ килӗнче мӗнле учреждени вырнаҫни пирки, ун ячӗпе хӑш ҫул укҫа кӑларни пирки, литература ӗҫне хӑш ҫулта пуҫӑнни пирки, «Нарспие» пӑлхарла кам куҫарни пирки, ҫав поэмӑнах поэт хӑш сыпӑкран ҫырма пуҫлани пирки.
Ӑмӑртӑва пурӗ пине яхӑн ача хутшӑннӑ. Пур ыйту ҫине те тӗрӗс хуравлаканнисем те чылай. Ҫӗнтерӳҫӗсене Чӑваш Республикин вӗрунӳпе ҫамрӑксен политикин Министерстви дипломсемпе чыслӗ. Пӗрремӗш 10 вырӑна лекнӗ ачасене ҫавӑн пекех Инҫет вӗрентӳ центрӗ «Интернет-олимпиадӑн лауриат сертификатне» парӗ.
-9.7 °C